فیشر یا شقاق مقعد که در اثر یبوست یا اسهال طولانی مدت به وجود میآید، علیرغم درد شدیدی که با خود دارد بیماری خطرناکی نیست .
این بیماری در حقیقت ایجاد پارگی یا خراشیدگی در ناحیه مقعد است که موجب انقباض عضلات داخلی مقعد و ایجاد درد در این ناحیه هنگام دفع میشود. بعضا هنگام اجابت مزاج کمی خون بر روی مدفوع مشاهده میشود.
دردی که بیمار هنگام اجابت مزاج احساس میکند آنقدر شدید است که گاهی تا چند ساعت بعد هم باقی میماند اما خبر خوب در مورد این بیماری این است که معمولا پس از رفع علت ایجاد شدن آن (رفع اسهال طولانی مدت یا یبوست( خراش ایجاد شده در ناحیه مقعد بهبود مییابد و نیازی به عمل جراحی نخواهد داشت.
فیشر دو نوع مختلف دارد که در یک نوع آن زخم ایجاد شده سطحی است و سریع بهبودی حاصل میشود اما در نوع دیگر که در حقیقت مزمن شده (بیماری بیشتر از 6 هفته ادامه داشته باشد) و زخمهای ایجاد شده عمقی میشوند برای درمان نیاز به جراحی وجود دارد.
یبوست که در واقع عمدهترین علت ایجاد این بیماری است در اثر کم آبی بدن، رژیم غذایی کم فیبر، بیماریهای رودهای، کم کاری غده تیروئید، داروهای فشار و چربی خون، دیابت، بارداریهای متعدد، سرطان خون و … ایجاد میشود.
نخستین گام در درمان بیماری شقاق مقعد، اصلاح تغذیه بیمار است که باعث رفع یبوست و نرم شدن مدفوع میشود.
گنجاندن مقدار مناسب آب در برنامه رژیم غذایی به عنوان نخستین و موثرترین گام باید جدی گرفته شود.
رژیم غذایی فیبردار، یعنی استفاده از سبزیجات و میوهجات، خیسانده برگهها و انجیر در آب، شربت خاکشیر و اسفرزه شیوههایی هستند که میتوانند یبوست و در نتیجه فشار وارده به مقعد را در هنگام دفع از بین ببرد.
اجتناب از مصرف ادویهجات و فلفل و چای پررنگ، نسکافه و کاکائو هم از دیگر مواردی است که بیمار باید پس از بهبودی هم رعایت کند. علاوه بر اینها نشستن روزانه 3 تا 5 بار در محلول آب گرم و بتادین هم بسیار موثر است و سیر درمان را بهبود می بخشد.
این اقدامات حتی پس از انجام جراحی در فیشر مزمن هم باید رعایت شوند.