کولیت اولسروز یا کولیت زخمی شکل از عارضه بیماری التهابی روده است که روده ها مخصوصاً روده بزرگ دربردارنده پس روده و راست روده را گرفتار می نماید و گونه ای کولیت است. دلیل عمده و دقیق این عارضه معلوم نمی باشد ولی احتمال می رود که یک باکتری یا ویروس مجهول و ناشناسی سبب ایجاد آن می شود. استرس، اضطراب و زیست در محیط شهری سبب پیشرفت این عارضه می گردد.
بیماری کولیت اولسروز
این بیماری با اسم هایی نظیر رکتوکولیت هموراژیک و یا التهاب زخمی شونده روده بزرگ نیز معروف می باشد.علائم و نشانه خاص کولیت اولسروز، اسهال خونی است که به آرامی بیشتر می شود. اغلب اسم این عارضه به علت نماد IBD, با اسم IBS سندروم روده تحریک پذیر را با همدیگر اشتباه می گیرند که یک عارضه مسئله آفرین اما ضعیف است. کولیت اولسروز شبیه بیماری کرون است که فرم دیگری از بیماری التهابی روده است. کولیت زخمی یک عارضه متوالی است با ادوار پیشرفت نشانه ها و علائم و ادوار بهبودی که در آن ها معمولاً هیچ نوع علائمی مشاهده نمی شود. در صورتی که نشانه و علامت التهاب زخمی پس روده اغلب به صورت خودکار التیام می یابد اما این عارضه تقریباً احتیاج به درمان دارد.
علائم و نشانه های کولیت اولسروز شامل:
- مدفوع کردن به شکل دفع مدفوع شل
- دفع خون و عفونت در مدفوع
- خونریزی از مقعد
- حس دفع ناکامل و باز ماندن مدفوع در شکم
- احساس خیلی سریع و زود برای دفع
- ناراحتی و درد شکمی مصادف با حرکات روده
- درد و ناراحتی در مفصل
- درد و ناراحتی مقعد به شکل بریده بریده
ناگفته نماند که دوره دچار به این بیماری بیشتر از 5 سال می باشد و اینکه درمان قطعی هنوز برای آن وجود ندارد و فقط از طریق دارو کنترل می شود.
تشخیص این بیماری امکان دارد توسط آزمایشات و معایناتی نظیر معاینه مقعدی، آزمایش خون، آزمایش مدفوع ، تصویر برداری پزشکی، بررسی مفاصل، بررسی کامل شکم و درون بینی انجام می گیرد. در ادامه مطلب با ما باشید تا با این بیماری بیشتر آشنا شوید.
درمان کولیت اولسروز
اگرچه بیماری کولیت اولسروز مزمن و ریشه دار است اما نمی توان یک درمان قطعی و حتمی برای آن در نظر گرفت. از این رو آموزش شیوه زیستن با چنین بیماری از سوی پزشکان دارای اهمیت بسیاری است. در واقع بیمارانی که به کولیت اولسروز مبتلا هستند بایستی تحت درمان و مداوای پی در پی قرار گیرند تا از بدتر شدن وضعیت بیماری و اختلال در وضعیت جسمی آن ها پیشگیری شود.
داروهایی را برای مهار نشانه ها و بهبود سطح کیفی زندگی بیمار تجویز می کنند. دارو ها سبب درمان بیماری کولیت اولسروز نمی شوند اما به شخص بیمار کمک می کند تا همانند اشخاص سالم به زندگی ادامه دهند. میزان به کار گیری و مصرف دارو بایستی با رجوع پی در پی به پزشک تنظیم شود و در حالت ایجاد عوارض جانبی دارو ها امکان دارد ضروری باشد که دارو ها عوض شوند.
استفاده کامل، مرتب و به موقع داروها سبب استحصال سلامتی شده و از پیامد های آتی پیشگیری می کند. متداول ترین داروهای آنتی التهاب برای درمان بیماری کولیت اولسروز، تلفیقات 5ASA نظیر سولفاسالازین می باشند. این تلفیقات به مهار علائم بیماری بعد از مدتی استفاده کمک می کند. این داروها به شکل خوراکی، شیاف یا تنقیه به شخص بیمار تجویز می شوند.
عوارض دارو های این بیماری چیست؟
عواقب جانبی دارو های کولیت اولسروز در مدت زمان اندک نظیر تغییر در رفتار و خلق و خو، بالا و پایین آمدن وزن ، مشکلات مربوط به خواب، ایجاد آکنه یا جوش در صورت، ریزش مو، خشکی بدن به ویژه کف دست و صورت، تغییر شکل بدن و گاهی عقیم شدن ناپایدار و عواقب کمتر رایج ولی سخت تر شامل تب، ناراحتی قلبی و کبدی، عواقب جانبی سخت می توانند علامت آلرژی به ماده سولفات هم باشد. ایجاد هر نوع عارضه به وسیله استفاده از دارو های جدید احتیاج به مشاوره با پزشک را دارد.
رژیم غذایی مطلوب برای درمان کولیت اولسروز
در سیر خاموش بیماری کولیت اولسروز هیچ ضابطه کاملی برای غذاهای مسئله دار وجود ندارد. بیمار باید احساس خود را بعد از مصرف هر غذایی به راحتی بداند و این پرسمان خود مطلوب ترین راهنما می باشد. به این طریق که تمامی عادات غذایی بیمار که پس از خوردن آن ها بیماری مذکور تشدید می گردد داخل یک جدول و پیامد های ایجاد شده یادداشت می شوند.
این خود می تواند راهنمای بسیار مطلوب و موثری برای دست یابی یک برنامه غذایی پسندیده است. ولی در زمان افروخته شدن بیماری کولیت اولسروز ضروری است از استفاده از نوشیدنی های گازدار مانند نوشابه، غذاهایی که فیبر بسیار و همچنین نفخ آور هستند نظیر کلم، حبوبات، غذاهای پر چرب، شیر و فرآورده های لبنی و گوشت قرمز که هضم آن ها سخت است بایستی اجتناب نمود. مصرف نوشیدنی بدون گاز مانند دوغ حدود یک لیتر ونیم پیشنهاد می شود.در زمان اوج بیماری از برنج سفید، سیب زمینی آب پز، پوره سیب زمینی، ماکارونی، هلو و گلابی بدون پوست، نان با آرد جو، گوشت مرغ بدون پوست می توان استفاده نمود.