شقاق نام عربی و فیشر نام انگلیسی این مشکل میباشد و ترک یا چاک خوردگی نام فارسی آن و برخی به آن جوش مقعدی نیز میگویند ودر واقع همان زخم مقعدی باشد.
عامل این بیماری
دلیل پدید آمدن شقاق یا فیشر ، آسیب های ناشی از عبور مدفوع سفت و یا اسهال طولانی است. همینطور مواردی نظیر زایمان، سابقه جراحی مقعد و استفاده بی مورد ملین ها بخشی از علت های این بیماری هستند. شقاق به دو گروه حاد و مزمن قسمت می گردد. شقاق در مدت 12 هفته اولی که به وجود می آید از گروه حاد شمرده می شود. شقاق حاد سبب اسپاسم اسفنکتر درونی مقعد می شود که خود سبب بالا رفتن درد، توسعه پارگی و کم شدن خونرسانی به آنودرم می گردد. این چرخه درد، اسپاسم و ایسکمی سبب بهبود نیافتن زخم شده و شقاق مزمن را پدید می آورد.
تشخیص
پزشک با توجه به علائم شما و با معاینه پوست دور مقعد شما شقاق مقعد را تشخیص می دهد.
هدف از درمان شقاق مقعد عبارتست از
- کم کردن فشار وارد شده بر عضله دور مقعد. این کار سبب جریان خون مطلوب و بهبود شقاق مقعد در سریع ترین زمان ممکن می شود.
- نرم نگه دشتن مدفوع برای دفع راحت
انواع زخم فیشر
فیشر به دو شکل حاد و مزمن وجود دارد ، فیشر حاد ، هنگامی است که از زمان بوجود آمدن ،تا بهبودی ، 8 هفته طول بکشد.در صورتیکه بهبودی زخم از 8 هفته طولانی تر شود ،آنگاه زخم وارد مرحله مزمن خواهد شد ، از دلایل مزمن شدن فیشر میتوان به عدم مصرف فیبر و ملین کافی ، بوجود آمدن التهاب و اسپاسم (انقباض شدید ) و در دریچه درونی مقعد و بدنبال آن کاهش شدید خونرسانی به محل فیشر(زخم) ، که این خود سبب بدتر شدن وعمیقتر شدن زخم فیشر خواهد شد.
در فیشر مزمن ، دو لبه زخم بهم میرسند اما به دلیل عدم خونرسانی مناسب ، ایندو لبه بهم جوش نخواهند خورد وگاهی یک زائده گوشتی بنام زائده نگهبان در ابتدای آن بصورت واکنشی بوجود خواهد آمد.
درمان
در بیشتر افراد، شقاق مقعد در عرض یک هفته یا بیشتر همانند هر نوع پارگی یا زخم دیگر در پوست بهبود پیدا مینماید. درمان شقاق مقعد شامل تسکین درد و نرم کردن مدفوع میباشد. حمام آب گرم تسکین دهنده است و سبب شل شدن مقعد و در نتیجه کاهش درد می شود.
در بیشتر افراد شقاق مقعد بین یک تا دو هفته بهبود پیدا می کند. با این حال، بهبودی شقاق در مقعد در بین افراد دیگر بیشتر طول می کشد. حتی اگر بهبودی در عرض شش هفته طول بکشد هنوز این احتمال وجود دارد که مشکل به خودی خود و بدون احتیاج به درمان بهبود پیدا کند. با این حال، درمان شقاق مقعد سبب می شود که بهبودی آن در سریع ترین زمان ممکن رخ می دهد.