هر ساله در ماه مارچ اقداماتی برای آگاهی رسانی از بابت عارضه سرطان کولورکتال صورت میگیرد. سرطان کولورکتال یا سرطان روده بزرگ یکی از بیماریهایی است که از تجمع و رشد تودههای سرطانی در روده بزرگ پدید میآید.
بدون در نظر گرفتن سرطانهای پوست، سرطان کولورکتال سومین سرطان شایع در زنان و مردان در ایالات متحده آمریکاست. به همین سبب این ماه را به اطلاع رسانی از این عارضه شایع اختصاص دادهاند. طبق تخمین انجمن سرطان آمریکا، تعداد سرطانهای رودهای که در سال 2023 شناسایی شدهاند به 106970 مورد رسیدهاند!
عوامل موثر در بروز سرطان کولورکتال
سرطان روده بزرگ میتواند در اثر عواملی از جمله موارد زیر رخ دهد:
چاقی و اضافه وزن:
خوردن مواد غذایی با چربی و کالری بسیار بالا روی افزایش وزن و افزایش احتمال بروز سرطان کولورکتال تاثیر بسزایی دارد.
عدم تحرک و ورزش کردن:
عدم فعالیت و تحرک نداشتن در طولانی مدت میتواند در بروز سرطان کولون موثر باشد.
مصرف نوشیدنیهای الکلی:
ایجاد محدودیت در مصرف نوشیدنی الکلی برای مردان به مقدار دو بار در روز و برای زنان به مقدار یکبار در روز، احتمال بروز سرطان کولون را کاهش میدهد. این به معنای آن است که افزایش مصرف این نوشیدنیها در افزایش ریسک بروز سرطان موثر باشد.
استعمال سیگار و دخانیات:
استعمال تنباکویی که در سیگار و دخانیات وجود دارد ریسک ابتلا به بیماری سرطان روده بزرگ را افزایش میدهد.
رژیم غذایی سرشار از گوشت قرمز و گوشت فرآوری شده:
مصرف بیش از اندازه غذاهای فرآوری شده و گوشت قرمز در وعده های غذایی روزمره منجر به ایجاد سلولهای سرطانی و بروز سرطان کولورکتال میشود.
سرطان کولورکتال چه علائمی میتواند داشته باشد؟
شما میتوانید به سرطان کولورکتال مبتلا باشید اما هیچ علامتی از این بیماری نداشته باشید. همچنین ممکن است با برخی علائم که شامل موارد زیر هستند، به وجود سرطان روده بزرگ شک کنید:
- ورم شکمی
- تورم و نفخ
- درد دائمی شکم
- احساس تنگی نفس
- وجود خون در مدفوع
- حالت تهوع و استفراغ زیاد
- کاهش وزن ناگهانی و بی دلیل
- ابتلا به یبوست یا اسهال مزمن
- ایجاد تغییر در عادت و نحوه دفع
بیشتر بخوانید:
چه عواملی منجر به افزایش ریسک ابتلا به سرطان کولورکتال میشود؟
برخی عوامل و بیماریهای زمینهای وجود دارند که میتوانند درصد ابتلای به سرطان کولورکتال را افزایش دهند. این ریسکهای افزاینده احتمال بروز سرطان روده بزرگ عبارتند از:
بیماریهای التهابی روده:
افرادی که دارای شرایط پزشکی و بیماریهای التهابی روده هستند که موجب افزایش میزان حساسیت در روده آنها شده باشد، ریسک بروز عارضه سرطان در روده بزرگ را افزایش میدهد.
وراثت ژنتیک سرطان:
در برخی موارد سرطانهایی مانند سرطان کولورکتال میتوانند در اثر ژنتیک خانوادگی این عارضه باشد. اگر ژن سرطان دارید و احتمال میدهید که به سرطان مبتلا شوید، چکاپهای منظم برای بررسی وضعیت سلامتی شما توصیه میشود.
سابقه خانوادگی وجود پولیپ در رودهها:
اگر در افراد درجه یک خانواده سابقه وجود پولیپ روده چه به صورت سرطانی و چه به صورت غیر سرطانی را دارید، سعی کنید تا در سنجش سلامتی خود دقت کافی را به خرج دهید تا ریسک ابتلا به سرطان کولورکتال را مدیریت کنید.
تشخیص سرطان کولورکتال
پزشکان متخصص گوارش و بیماریهای مقعدی برای تشخیص سرطان کولون از تستهایی استفاده میکنند که شامل موارد زیر میباشند:
- آزمایش خون برای بررسی میزان هموگلوبین خون
- آزمایش خون برای سنجش ژن سرطانی
- بیوپسی از تودههای مشکوک در روده
- تصویر برداری با اشعه ایکس
- سونوگرافی روده بزرگ